Cantares gallegos - Rosalía de Castro

¿Qué es poesía? Dices mientras clavas
en mi pupila tu pupila azul.
¿Qué es poesía? ¿Y tú me lo preguntas?
Poesía... ¡eres tú!

Moderadores: Tessia, lunallena

Responder
Avatar de Usuario
Goethe
No tengo vida social
Mensajes: 1235
Registrado: 26 Feb 2007 15:21
Ubicación: Galicia

Cantares gallegos - Rosalía de Castro

Mensaje por Goethe »

Una obra de este calibre debe tener tema único! Mi obra poética favorita... se me pone la piel de gallina cada vez que leo un solo verso...

Saudade... mejor palabra para definir esta obra, palabra, por otra parte, inentendible para toda persona que no sea gallega... no hay nada más gallego que a saudade...

También he de decir que me siento muy identificado con ella por el hecho de que ella es de Padrón y yo también :roll: pero... su calidad literaria es innegable... la mejor poetisa de la historia de la literatura gallega.... :wink:

Os dejo unn poemilla de mis favoritos... :D (creo que todos podeis entender haciendo un pequeño esfuerzo... y siempre leer en el idioma original es mucho mejor... :wink: )



Airiños, airiños aires,
airiños da miña terra;
airiños, airiños aires,
airiños, levaime a ela.

Sin ela vivir non podo,
non podo vivir contenta,
que adonde queira que vaia,
cróbeme unha sombra espesa.
Cróbeme unha espesa nube,
tal preñada de tormentas,
tal de soidás preñada,
que a miña vida envenena.
Levaime, levaime, airiños,
como unha folliña seca,
que seca tamén me puxo
a callentura que queima.
¡Ai!, si non me levás pronto,
airiños da miña terra;
si non me levás, airiños,
quisais xa non me conesan,
que a frebe que de min come,
vaime consumindo lenta,
e no meu corazonciño
tamén traidora se ceiba.

Fun noutro tempo encarnada
como a color de sireixa,
son hoxe descolorida
como os cirios das igrexas,
cal si unha meiga chuchona
a mina sangre bebera.
Voume quedando muchiña
como unha rosa que inverna,
voume sin forzas quedando,
voume quedando morena,
cal unha mouriña moura,
filla de moura ralea.

Levaime, levaime, airiños,
levaime a donde me esperan
unha nai que por min chora,
un pai que sin min n'alenta,
un irmán por quen daría
a sangre das miñas venas,
e un amoriño a quen alma
e vida lle prometera.
Si pronto non me levades,
¡ai!, morrerei de tristeza,
soia nunha terra estraña,
donde estraña me alomean,
donde todo canto miro
tomo me dice: "¡Extranxeira!"

¡Ai, miña probe casiña!
¡Ai, miña vaca vermella!
Años que balás nos montes,
pombas que arrulás nas eiras,
mozos que atruxás bailando,
redobre das castañetas,
xas-co-rras-chás das cunchiñas,
xurre-xurre das pandeiras,
tambor do tamborileiro,
gaitiña, gaita gallega,
xa non me alegras dicindo:
"¡Muiñeira, muiñeira!"
¡Ai, quen fora paxariño
de leves alas lixeiras!
¡Ai, con que prisa voara,
toliña de tan contenta,
para cantar a alborada
nos campos da miña terra!
Agora mesmo partira,
partira como unha frecha,
sin medo ás sombras da noite,
sin medo da noite negra;
e que chovera ou ventara,
e que ventara ou chovera,
voaría e voaría
hastra que alcansase a vela.
Pero non son paxariño
e irei morrendo de pena,
xa en lágrimas convertida,
xa en sospiriños desfeita.

Doces galleguiños aires,
quitadoiriños de penas,
encantadores das auguas,
amantes das arboredas,
música das verdes canas
do millo das nosas veigas,
alegres compañeiriños,
run-run de tódalas festas,
levaime nas vosas alas
como unha folliña seca.
Non permitás que aquí morra,
airiños da miña terra,
que aínda penso que de morta
hei de sospirar por ela.
Aínda penso, airiños aires,
que dimpois que morta sea,
e aló polo camposanto,
donde enterrada me teñan,
pasés na calada noite
runxindo antre a folla seca,
ou murmuxando medrosos
antre as brancas calaveras;
inda dimpois de mortiña,
airiños da miña terra,
heivos de berrar: "¡Airiños,
airiños, levaime a ela!"
Avatar de Usuario
Goethe
No tengo vida social
Mensajes: 1235
Registrado: 26 Feb 2007 15:21
Ubicación: Galicia

Re: Cantares gallegos - Rosalía de Castro

Mensaje por Goethe »

Campanas de Bastabales

I

Cando vos oio tocar,
campaniñas, campaniñas,
sin querer torno a chorar.

Cando de lonxe vos oio
penso que por min chamades
e das entrañas me doio.

Dóiome de dór ferida,
que antes tiña vida enteira
e hoxe teño media vida.

só media me deixaron
os que de aló me trouxeron,
os que de aló me roubaron.

Non me roubaron, traidores,
¡ai!, uns amores toliños,
¡ai!, uns toliños amores.

Que os amores xa fuxiron,
as soidades viñeron...
de pena me consumiron.


II

Aló pola mañanciña
subo enriba dos outeiros
lixeiriña, lixeiriña.

Como unha craba lixeira,
para oir das campaniñas
a batalada primeira.

A primeira da alborada
que me traen os airiños
por me ver máis consolada.

Por me ver menos chorosa,
nas suas alas ma traen
rebuldeira e queixumbrosa.

Queixumbrosa e retembrando
por antre verde espesura,
por antre verde arborado.

E pola verde pradeira,
por riba da veiga llana,
rebuldeira e rebuldeira.


III

Paseniño, paseniño
vou pola tarde calada
de Bastabales camiño.

Camiño do meu contento;
i en tanto o sol non se esconde
nunha pedriña me sento.

E sentada estou mirando
como a lua vai saíndo,
como o sol se vai deitando.

Cal se deita, cal se esconde
mentras tanto corre a lua
sin saberse para donde.

Para donde vai tan soia
sin que aos tristes que a miramos
nin nos fale nin nos oia.

Que si oira e nos falara,
moitas cousas lle dixera,
moitas cousas lle contara.


IV

Cada estrela, o seu diamante;
cada nube, branca pruma;
triste a lúa marcha diante.

Diante marcha crarexando
veigas, prados, montes, ríos,
onde o día vai faltando.

Falta o día e noite escura
baixa, baixa, pouco a pouco,
por montañas de verdura.

De verdor e de follaxe,
salpicada de fontiñas
baixo a sombra do ramaxe.

Do ramaxe donde cantan
paxariños piadores,
que ca aurora se levantan.

Que ca noite se adormecen
para que canten os grilos
que cas sombras aparecen.


V


Corre o vento, o río pasa.
Corren nubes, nubes corren
camiño da miña casa.

Miña casa, meu abrigo,
vanse todos, eu me quedo
sin compaña nin amigo.

Eu me quedo contemprando
as laradas das casiñas
por quen vivo sospirando.

..............................

Ven a noite..., morre o día,
as campanas tocan lonxe
o tocar do Ave María.

Elas tocan pra que rece;
eu non rezo que os saloucos
afogándome parece
que por mín tén que rezar.

Campanas de bastabales,
cando vos oio tocar,
mórrome de soidades.
Avatar de Usuario
sergio,
Vivo aquí
Mensajes: 21441
Registrado: 14 Ene 2009 15:39

Re: Cantares gallegos - Rosalía de Castro

Mensaje por sergio, »

¿En la edición de Cátedra sólo está en gallego?
1
Avatar de Usuario
sergio,
Vivo aquí
Mensajes: 21441
Registrado: 14 Ene 2009 15:39

Re: Cantares gallegos - Rosalía de Castro

Mensaje por sergio, »

El de Castilla es genial :mrgreen: :mrgreen:

Me gustó mucho debido a su 'existencialismo': el ver pasar la vida y todo lo que queda aquí, aunque también me recordó más bien al tópico Ubi sunt?.

Hay uno en especial que me encantó 100%, a ver si luego me acuerdo de ponerlo aquí :wink:
1
Avatar de Usuario
Giulietta
No tengo vida social
Mensajes: 2268
Registrado: 10 Oct 2007 17:09

Re: Cantares gallegos - Rosalía de Castro

Mensaje por Giulietta »

Acabo de leer un poema de esta autora sobre mi Castilla y me he quedado muerta :shock: :?, suena tonto pero se me han quitado las ganas de leer más cosas de Rosalía, me cae mal xD.
Avatar de Usuario
salvatraca
Me estoy empezando a viciar
Mensajes: 499
Registrado: 21 Feb 2018 17:47
Ubicación: Galicia

Re: Cantares gallegos - Rosalía de Castro

Mensaje por salvatraca »

Giulietta escribió:Acabo de leer un poema de esta autora sobre mi Castilla y me he quedado muerta :shock: :?, suena tonto pero se me han quitado las ganas de leer más cosas de Rosalía, me cae mal xD.
Supongo que Giulietta se refiere a este, que es durillo, pero hay que tener en cuenta que los castellanos trataban a los gallegos como a la mierda, no solo Rosalía sino otros autores como Cela (nada sospechoso) dejaron constancia de este maltrato y desprecio a Galicia y su gente.
Por cierto, a mí este poema me encanta.

Castellanos de Castilla,
tratade ben ós gallegos,
cando van, van como rosas;
cando vén, vén como negros.

—Cando foi, iba sorrindo;
cando veu, viña morrendo
a luciña dos meus ollos,
o amantiño do meu peito.

Aquel máis que neve branco,
aquel de dozuras cheio,
aquel por quen en vivía
e sin quen vivir non quero.

Foi a Castilla por pan,
e saramagos lle deron;
déronlle fel por bebida,
peniñas por alimento.

Déronlle, en fin, canto amargo
ten a vida no seu seo…
¡Castellanos, castellanos,
tendes corazón de ferro!

¡Ai!, no meu corazonciño
xa non pode haber contento,
que está de dolor ferido,
que está de loito cuberto.

Morreu aquel que eu quería,
e para min n’hai consuelo:
solo hai para min, Castilla,
a mala lei que che teño.

Premita Dios, castellanos,
castellanos que aborrezo,
que antes os gallegos morran
que ir a pedirvos sustento.

Pois tan mal corazón tendes,
secos fillos do deserto,
que si amargo pan vos ganan,
dádesllo envolto en veneno.

Aló van, malpocadiños,
todos de esperanzas cheios,
e volven, ¡ai!, sin ventura,
con un caudal de desprezos.

Van probes e tornan probes,
van sans e tornan enfermos,
que anque eles son como rosas,
tratádelos como negros.

¡Castellanos de Castilla,
tendes corazón de aceiro,
alma como as penas dura,
e sin entrañas o peito!

En trós de palla sentados,
sin fundamentos, soberbos,
pensás que os nosos filliños
para servirvos naceron.

E nunca tan torpe idea,
tan criminal pensamento
coupo en máis fatuas cabezas
ni en máis fatuos sentimentos.

Que Castilla e castellanos,
todos nun montón, a eito,
non valen o que unha herbiña
destes nosos campos frescos.

Solo pezoñosas charcas
detidas no ardente suelo,
tes, Castilla, que humedezan
esos teos labios sedentos.

Que o mar deixoute olvidada
e lonxe de ti correron
as brandas auguas que traen
de prantas cen semilleiros.

Nin arbres que che den sombra,
nin sombra que preste alento…
llanura e sempre llanura,
deserto e sempre deserto…

Esto che tocou, coitada,
por herencia no universo,
¡miserable fanfarrona!…
triste heirencia foi por certo.

En verdad non hai, Castilla,
nada como ti tan feio,
que aínda mellor que Castilla,
valera decir inferno.

¿Por que aló foches, meu ben?
¡Nunca tal houberas feito!
¡Trocar campiños frolidos
por tristes campos sin rego!

¡Trocar tan craras fontiñas,
ríos tan murmuradeiros
por seco polvo que nunca
mollan as bágoas do ceo!

Mais, ¡ai!, de onde a min te foches
sin dor do meu sentimento,
i aló a vida che quitaron,
aló a mortiña che deron.

Morreches, meu queridiño,
e para min n’hai consuelo,
que onde antes te vía, agora
xa solo unha tomba vexo.

Triste como a mesma noite,
farto de dolor o peito,
pídolle a Dios que me mate,
porque xa vivir non quero.

Mais en tanto no me mata,
castellanos que aborrezo,
hei, para vergonza vosa,
heivos de cantar xemendo:

¡Castellanos de Castilla,
tratade ben ós gallegos;
cando van, van como rosas;
cando vén, vén como negros!
1
Avatar de Usuario
salvatraca
Me estoy empezando a viciar
Mensajes: 499
Registrado: 21 Feb 2018 17:47
Ubicación: Galicia

Re: Cantares gallegos - Rosalía de Castro

Mensaje por salvatraca »

No puede faltar el poema más famoso de Rosalía :D

Adiós ríos, adiós fontes
adiós, regatos pequenos;
adiós, vista dos meus ollos,
non sei cándo nos veremos.

Miña terra, miña terra,
terra donde m’eu criei,
hortiña que quero tanto,
figueiriñas que prantei.

Prados, ríos, arboredas,
pinares que move o vento,
paxariños piadores,
casiña d’o meu contento.

Muiño dos castañares,
noites craras do luar,
campaniñas timbradoiras
da igrexiña do lugar.

Amoriñas das silveiras
que eu lle daba ó meu amor,
camiñiños antre o millo,
¡adiós para sempre adiós!

¡Adiós, gloria! ¡Adiós, contento!
¡Deixo a casa onde nacín,
deixo a aldea que conoso,
por un mundo que non vin!

Deixo amigos por extraños,
deixo a veiga polo mar;
deixo, en fin, canto ben quero…
¡quén puidera non deixar!

Mais son probe e, ¡mal pecado!,
a miña terra n'é miña,
que hastra lle dan de prestado
a beira por que camiña
ó que naceu desdichado.

Téñovos, pois, que deixar,
hortiña que tanto amei,
fogueiriña do meu lar,
arboriños que prantei,
fontiña do cabañar.

Adiós, adiós, que me vou,
herbiñas do camposanto,
donde meu pai se enterrou,
herbiñas que biquei tanto,
terriña que nos criou.

Adios Virxe da Asunción,
branca como un serafín;
lévovos no corazón:
Pedídelle a Dios por min,
miña Virxe da Asunción.

Xa se oien lonxe, moi lonxe,
as campanas do pomar;
para min, ¡ai!, coitadiño,
nunca máis han de tocar.

Xa se oien lonxe, máis lonxe
Cada balada é un dolor;
voume soio, sin arrimo...
¡Miña terra, ¡adios!, ¡adios!

¡Adiós tamén, queridiña…
Adiós por sempre quizáis!…
Dígoche este adiós chorando
desde a beiriña do mar.

Non me olvides, queridiña,
si morro de soidás…
tantas légoas mar adentro…
¡Miña casiña!, ¡meu lar!



Enlace



Enlace



Enlace
1
Avatar de Usuario
natura
Vivo aquí
Mensajes: 16662
Registrado: 19 Dic 2009 18:51
Ubicación: 🌿 En to’l centro... y pa dentro

Re: Cantares gallegos - Rosalía de Castro

Mensaje por natura »

De esta mujer me gustan hasta los andares,
(y eso que no la he visto hacerlo, evidentemente :cunao: )
y en idioma original, más.

Y no comparto la impresión negativa de Giulietta por el poemas de Castilla. Rosalía sufrió mucho al venirse a Madrid, lo pasó mal por el trato recibido tanto como gallega como por ser mujer, y el poema es una expresión de su experiencia. Por otra parte, en el segundo y famoso cantar que ha puesto salvatraca, queda patente el amor y añoranza por su tierra.

Gracias también por los vídeos :402:
———————
Earth without Art is just Eh
Avatar de Usuario
salvatraca
Me estoy empezando a viciar
Mensajes: 499
Registrado: 21 Feb 2018 17:47
Ubicación: Galicia

Re: Cantares gallegos - Rosalía de Castro

Mensaje por salvatraca »

Me ha gustado mucho el último poema, un conto, una humorada, tan distinto a todos los anteriores :lol:

—Compadre, desque un vai vello
o mesmo sol lle fai frío,
cada regueiro élle un río,
un boi cada escarabello.
Pésame o lombo que pasma,
pero que inda Dios me leve
¡se é que non teño unha sede
que me fai volve-la iasma!
E ben, xa que estamos preto
de ña casa… ¡Compadriño,
vinde proba-lo meu viño
e botaremos un neto!…
—¡Entra ti diante! —¡Non! —Si.
Ti que és máis vello. —¡Cal mentes!
—Pois que cho digan os dentes.
—Teño máis moas que ti.
Mais entrémo-los dous xuntos
e acabouse o del-con-dela;
mide seis netos, Manoela,
que traio enxóito-los untos;
enche o xerro do canteiro,
e non enchas co da Ulla
que é tan sóo pra meter bulla
senón co aquel do Ribeiro.
… … … … … … … … … …
¡Coló, coló! —Ben nos preste,
porque sin estos consolos
andivéramos máis solos
os vellos do que anda a peste.
—¡Ten un piquiño! —¡Que noria!
Con pique ou non, compadriño,
dempois de Dios, ¡viva o viño!
—¿E haberá viño na groria?
¡Coló, coló! —¡Cousa boa!
¡Cólase como xarabe!
—Meu compadre, o que ben sabe
corre sin trigo nin broa.
—O viño de quente pasa,
mais é mellor o que eu teño.
—¿Como que? —A probalo, deño,
vas vir hora á miña casa.
—Eso pouco a pouco, amigo.
¡Mellor que o meu non o paso!
—Pois botemos outro vaso
e veno a probar conmigo.
—Dis ben. ¡Ñas pernas… arriba!
Peito xa estás calentado;
podemos un punteado
bailar cun pé nunha criba.
—Que non che me leve o deño…
¿El andamos ou n-andamos?
Unha vez paréz que vamos
i outras maxino que veño.
—Déixate de eso, Farruco,
que eu vou coma unha pedrada,
e inda así nesta escampada
seica oirei canta-lo cuco.
—Nono penses que abofellas
xa á miña porta chegamos,
mais ten tino, porque entramos
no cortollo das ovellas.
—¡Mentes…; eu vou indo a fío
cara a bodega, larpeiro!
—Mais déixame entrar primeiro,
que me fai mal o resío.
—Vállame Santa Lusía…
Todo o vexo tan trubado;
dime aquí, de reservado:
¿É de noite ou é de día?
—¡Se o sei que bote máis canas!
Pero, en secreto cho digo,
deste non ver, meu amigo,
deben ter culpa as pestanas.
Ora séntate e bebamos;
¡teño unha sede!… —¡Eh!, ¿qué tal?
—Se non me fixese mal…
—¡Mal! ¿Tan fortes coma estamos?
Sabe que gorecha… pois
¿Esprícome…? —¡Por sabido!
—O bebido, vai bebido
e se un quer máis… hastra Angrois.
—¡É que este teu viño!, ¡deño!…
É do que un pode beber
pero, compadre, a meu ver
éche mellor o que eu teño.
—¡N-é verdá eso!… —¿Que non?
Tornas hora a vir conmigo
e disme, se és meu amigo,
se non é moito más bon.
—¡Poida!…; mais á túa bodega
dime cando chegaremos,
teño una sede dos demos…
E mais penso que lostrega.
—O que hai, meu compañeiriño,
non son lóstregos nin rollos;
é que tes lume nos ollos
e a gorxa pídeche viño.
¡Ei!, move esos pés lixeiro,
que estamos ó pé da pipa,
e bebe, que di Filipa
que a sede avolve o calleiro.
—¡Jeén…! Dio-lo pague que é forte;
bebín canto me botache;
tés un viño que… carache,
fai resucita-la morte.
—¿E logo si? ¡Ña, que deño!
Nin o dun padre benito.
—¡É bon, mais o dito, dito:
Inda é mellor o que eu teño!
… … … … … … … … … …
E indo e vindo no camiño
tanto os compadres bebeno
que nunca en xamás volveno
a probar augua nin vino.
Co ventre como unha uva
tras de tanta e tanta proba,
levánonos para a cova
dende o mesmo pé da cuba.
1
Responder